پلاستیک

بسته بندی های پایدار و دوست دار محیط زیست

بسته بندی های پایدار و دوست دار محیط زیست

بازار مصرف امروزی، با توجه به حجم بالای تولید و مصرف، مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و همه صاحبان صنعت را به طراحی سبز و دوست دار محیط زیست هدایت می کند. فعالیت هایی که تولید کنندگان و صاحبان نام های تجاری، در این زمینه انجام می دهند عبارتند از:
· کاهش مقدارزباله
· استفاده از محصولات با قابلیت بازیافت آسان
· میزان بیشتر بازیافت
· استفاده از مواد با منابع تجدید پذیر
· استفاده کمتر از بسته بندی

هفت اصل از جانب تولید کنندگان در زمینه تولید بسته بندی های دوست دار محیط زیست مطرح گردیده است:
· حذف بسته بندی در برخی اجناس و یا مواد غذایی
· کاهش بسته بندی مواد
· استفاده از بسته بندی های قابل استفاده مجدد
· قابل تجدید
· قابل بازیافت
· سود (سود اقتصادی – هدف نهایی پس انداز یا هزینه خنثی)
· آموزش

با وجود پیشرفت های علمی بسیار، هنوز تعداد مواد قابل بازیافت در دسترس برای بسته بندی محصول محدود و اندک است و مواد سنتی مورد استفاده در بسته بندی، از نظر میزان استفاده اکسیژن زیاد و رطوبت بالا، آلاینده های مهمی برای محیط زیست به شمار می روند. با این حال، با طراحی بهتر، مواد و متریال مناسب تر و برنامه ریزی های دقیق تر (به ویژه از جانب کشورهای عضو اکو) می توان به بسته بندی های دوست دار محیط زیست به عنوان جایگزینی برای بسته بندی های کنونی دست پیدا کرد. در کنار آن این نکته را نیز باید در نظر داشت که ارائه راه حل های سازگار با محیط زیست در زمینه بسته بندی های پایدار، باید هم راستا با حفظ کیفیت بالای محصول و بسته بندی آن باشد.

منابع قابل بازیافت:
محصولاتی با چرخه رشد کمتر از یک سال، باید قابلیت تبدیل به محصولات دیگر، استفاده مجدد و یا قابلیت بازگشت به خاک را داشته باشند (در مواد کامپوزیتی در ابتدا با کاهش میزان آب و دی اکسید کربن و بدون برجاگذاردن باقیمانده مواد در طی 45 تا 90 روز).

استفاده از منابع قابل استفاده چندین باره:
با توجه به اثرات گرم شدن کره زمین و کاهش منابع طبیعی، باید به دنبال راه هایی بود که میزان استفاده از منابع طبیعی را کاهش دهد و یا آن را قابل استفاده مجدد و یا قابلیت بازیافت تمام اجزای تجدید ناپذیر آن را داشته باشد.

بسته بندی های پلاستیکی با کیفیت بالا:
· HDPE HDPE (پلی اتیلن دانسیته بالا)
· LDPE LDPE (پلی اتیلن دانسیته پایین)
· PET (پلی استر)
· RPET RPET (پلی استر بازیافتی)
· PP (پلی پروپیلن)
· PS PS (پلی استایرن)

بسته بندی های پلاستیکی با کیفیت پایین تر:
· PVC پی وی سی (وینیل کلراید)
· PC (پلی کربنات)

جایگزین هایی جدید برای پلاستیک در صنعت بسته بندی:
بیوپلاستیک ها و فیبر-کامپوزیت ها گرچه ازجمله پلاستیک های دوست دار محیط زیست محسوب می شوند، در همه مواد نمی توانند جایگزین های مناسبی برای پلاستیک های کنونی باشند. به عنوان مثال PLA و برخی فیبرها در شرایط سرمای شدید و فریز کردن، بسیار شکننده و نامقاوم هستند و البته پیشترفت های چشم گیری در این زمینه در حال انجام می باشد.

انواع پلاستیک های پایدار و دوست دار محیط زیست:
· Polylactide Acid (PLA) Plastics
· Bagasse – Sugar Cane Pulp
· Palm Fiber
· Biomass Fiber Composite – AgroResin
· Reed Fiber – a Japanese Innovation
· PlasTerra – Biodegradable Plastic
. Polylactide Acid (PLA) Plastics

PLA که نوعی پلاستیک شفاف است که از مواد طبیعی ساخته شده است (مثل نشاسته ذرت).

Bagasse (از فیبرهایی تشکیل شده که به رنگ طبیعی عاجی هستند. وقتی شیره نیشکر را از آن میگیرند ماده ای باقی می ماند که همان bagasse است.)

Palm Fiber (از مواد باقی مانده از روغن گیری خرما تولید می شود. این ماده بسیار شبیه bagasse می باشد و هر دوی این مواد برای تولید بسته بندی هایی نظیر ظروف یکبار مصرف مناسب می باشند.)

Biomass Fiber Composite – AgroResin (از مواد تجزیه پذیر و قابلیت کود شدن و تبدیل پذیری به مواد آلی برای مصارف کشاورزی biomass ساخته شده است و در واقع ریشه طبیعی دارد و مصارفی مشابه با palm fiber در صنعت بسته بندی دارد.)

Reed Fiber (فیبرهای برگرفته از ساقه های نی که رشد سریع و چشم گیری داستند. آنها می توانند به مواد آلی دیگر تبدیل شوند و به چرخه بازیافت مواد بازگردند. این مواد در مناطق ساحلی و کنار دریاها یا بستر رودخانه ها رشد پیدا می کنند. این مواد هیچ گونه ارزش خوراکی ای نداشتند و تنها برای تولید این نوع پلاستیک در ژاپن تولید می شوند.)

PlasTerra (یک نوع پلاستیک تجزیه پذیر است که از bioresinهای متفاوتی با قابلیت تجزیه زیاد مانند نشاسته،PLA، و سایر انواع فیبر تشکیل یافته است.)

نمونه هایی از بسته بندی های پایدار (sustainable packaging)

1. استفاده از مواد با قابلیت بازیافت بالا

طراحی بطری قابلیت بازیافت % 100

2. کاهش مواد شیمیایی و چسب ها در صنعت چاپ و همچنین اتصالات بسته بندی

لیبل های با جنبه های دکوراتیو بالا و کاهش و یا حذف مواد شیمیایی به ویژه چسب ها

3. افزایش دفعات استفاده از بسته بندی محصول:

استفاده از کیسه های پارچه ای با قابلیت استفاده مجدد به عنوان جایگزین کیسه های نایلونی

4. استفاده از عناصر طبیعی مانند فلز به عنوان یک ماده دوست دار محیط زیست با قابلیت بازیافت بالا:

5. بسته بندی خلاقه با مواد طبیعی

برگ های موز دارای خواص خوبی در صنعت مواد غذایی هستند آنها دارای یک سطح چرب ضخیم هستند که چربی و رطوبت مواد را به خوبی در خود ذخیره می دارند. همچنین این برگ ها نرم و منعطف هستند و از این رو می توانند در روش های مختلف بسته بندی شکل پذیر باشند. برای باز کردن بسته بندی هایی که با این برگ ها شکل گرفته اند به سادگی و به کمک یک سوراخ ساده می توان از آنها استفاده نمود.

6. بسته بندی به مثابه یک عامل بازدارنده آلودگی های محیط زیست

باتری ها یکی از آلوده کننده ترین محصولات تولید بشر می باشند و خطری که از آمیختگی این زباله های مرگ آفرین با سایر زباله های شهری پدید می آید بسیار شایع می باشد. از این رو دقت در نحوی توزیع، استفاده و دور ریختن باتری ها را می توان در روند طراحی ما طراحان بسیار پر اهمیت دانست.

بازگشت به لیست